براساس فصل سوم قانون عملیات بانکی بدون ربا :

 روش اعطای تسهیلات بر اساس عقود اسلامی: وامهای قرض الحسنه و خرید دین از محل منابع بانکها پرداخت می شود. سایر تسهیلات از محل سپرده های سرمایه گذاری مدت دار بانکها

انواع عقود:

• قرض الحسنه: عقدی است که در آن بانک مبلغی را تحت شرایط خاص به اشخاص واگذار می کند.

                تعهد بازپرداخت قرض گیرنده صرفا معادل مبلغ دریافتی + کارمزد تعیین شده

موارد مجاز اعطای وام قرض الحسنه:

• شرکتهای تعاونی وتولیدی وخدماتی(غیربازرگانی)
• افرادی که مستقیما به امور کشاورزی و دامپروری مبادرت دارند
• رفع احتیاجات ضروری افراد:

هزینه های ازدواج – تهیه جهیزیه – کمک هزینه درمان بیماری – تعمیر مسکن – کمک هزینه تحصیلی – کمک به ایجاد مسکن در روستاها

سهم هر بانک از مبلغ وام قرض الحسنه پرداختی به صورت سالانه توسط بانک مرکزی مشخص می شود.

حداکثر مجموع وام پرداختی معادل کل سپرده های قرض الحسنه

• وام مضاربه:

عقدی است که درآن مالک عهده دار تامین سرمایه نقدی و طرف دیگر (عامل) با آن تجارت می کند و در سود حاصل شریک باشند.

برای گسترش فعالیت های بازرگانی — بانکها مجاز به مضاربه در امر واردات نمی باشند.

یکی از عقود معین قانونی مدنی

• فروش اقساطی:

واگذاری عین به بهای معلوم به غیر به ترتیبی که کل یا قسمتی از بهای آن به صورت اقساط پرداخت گردد.

فروش اقساطی:

• برای تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی
• فروش اقساطی وسایل تولید دستگاه ها و تاسیسات
• فروش اقساطی مسکن

• مشارکت مدنی:

در آمیختن سهم الشرکه نقدی یا جنسی شریک با سهم الشرکه نقدی بانک به نحو مشاع برای انجام کاری معین در زمینه های تولیدی بازرگانی و خدماتی

شامل کلیه بخش های اقتصادی

• مشارکت حقوقی:

تامین قسمتی از سرمایه شرکتهای سهامی جدید یا خرید قسمتی از سهام شرکتهای سهامی موجود

بانکها برای خرید سهام شرکتهای جدید التاسیس  یا توسعه شرکتهای موجود یا تبدیل مطالبات با خرید 49٪ سهام شرکتها اقدام به سرمایه گذاری بلندمدت در واحدهای اقتصادی می کنند.

• اجاره به شرط تملیک:

قرارداد اجاره ای است که مستاجر در پایان مدت اجاره عین مورد اجاره را تملیک می کند.

کالاهایی که عمرمفید آنها کمتر از 2 سال است نمی توانند موضوع قرارداد باشند.

بانکها 20٪ از قیمت بهای تمام شده اموال مورد اجاره را به عنوان قسمتی از اجاره دریافت می کنند.

• جعاله:

التزام جاعل یا کارفرما به ادای مبلغ با اجرت معلوم در قبال انجام عملی معین است.

شخصی کعه عمل را انجام می دهد عامل یا پیمانکار نامیده می شود.

طبق ماده 16 قانون عملیات بانکی بدون ربا از جعاله به منظور گسترش امور تولیدی بازرگانی و خدماتی استفاده می شود.

جعاله از جمله تسهیلات کوتاه مدت است.

• سلف:

پیش خرید نقدی محصولات تولیدی است به قیمتی معین برای تامین سرمایه در گردش

• مزارعه:

عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین زمین را برای مدت معین به طرف دیگر می دهد که در آن زراعت کند و محصول را بر اساس توافق فی مابین  تقسیم کند.

مانند کشت گندم نخود سیب زمینی و چغندر

طبق آیین نامه های موجود بانکها زمانی می توانند تسهیلات مزارعه پرداخت کنند که زمین در مالکیت بانک باشد

• مساقات:

عقدی است شبیه مزارعه

تسهیلات کوتاه مدت برای تامین نیازهای مالی در بخش کشاورزی

معاملهع ای است بین صاحب درخت با عامل- باغ مرکبات در شمال کشور

بانک ها به عنوان مالک باغ ها و درختان می توانند تسهیلات پرداخت کنن

• خرید دین:

تنزیل اسناد واوراق تجاری ناشی از معاملات تجاری

منظور از اسناد تجاری به معنای خاص: برات سفته و چک

نکته مهم تاکید بر واقعی بودن بدهی ناشی از معاملات تجاری و صوری نبودن معاملات

• سرمایه گذاری مستقیم:

سرمایه گذاری مستقیم بانک برای اجرای طرحهای تولیدی وعمرانی انتفاعی

پس از رسیدن به مرحله بهره برداری بانک با هماهنگی شورای عالی بانکها می توانند سهام شرکت را واگذار کنند تا به 49٪ برسد ادامه عملیات به صورت مشارکت حقوقی